Amerikan Eğitim Sistemi
Amerika Birleşik Devletleri’nde ülke çapında her eyalette geçerli olan merkezi bir eğitim sistemi bulunmamaktadır. Her eyaletin kendi içinde bağlı olduğu ve eğitim politikalarını belirleyen yetkili bir kurumu vardır. Bu sistem, yabancı öğrenciler için çok çeşitli fırsatlar sunarken, sistemi uzaktan anlamayı ve bu kadar fırsat arasından tercih yapmayı zorlaştırabilir. Okul tercihi yaparken sistem hakkında bilgi sahibi olmak, daha bilinçli bir tercih yapmayı sağlar.
Amerika’da ilk ve ortaöğretim 12 yıl sürer. Bu sürenin sonunda alınan lise diploması ile öğrenci iki yıllık meslek yüksekokullarına veya üniversitelere başvuru yapabilir. İlkokuldan önce 1-3 yıllık anaokulu eğitimi alınır. Amerika’da altı yaşında ilkokula başlanır ve sonrasında ortaokul eğitimine devam edilir. Ortaokullar, 3+3 veya 2+4 yıl şeklinde eğitim veren liselerden oluşur. Amerika’da 1. sınıftan başlayıp 12. sınıfta sona eren 12 yıllık eğitim, lise eğitimi olarak adlandırılır.
Yüksek Öğrenim Programları
Lisans Eğitimi: Liseyi, yani 12. sınıfı, bitiren öğrenci kolej veya üniversite eğitimine devam edebilir. Burada geçen kolej tanımlaması, ülkemizden farklı olarak, Amerika’da dört yıllık üniversite veya okullar için kullanılmaktadır. Liseden sonra öğrenci eğitimine İşletme, Tasarım, teknik alanlar gibi birçok farklı alanda, mesleki eğitime yönelik eleman yetiştirmek üzere tasarlanan meslek yüksekokullarında (Community College veya Junior College) devam ederek, Ön Lisans Diplomasını (Associate Degree) almaya hak kazanır. Öğrencinin lise eğitiminden sonraki diğer bir eğitim seçeneği ise dört yıllık üniversitelerde eğitimine devam etmesi şeklinde olabilir. Bu dört yıllık eğitimin sonunda alınan derece Bachelor’s Degree denilen Lisans Derecesi olur. Lisans eğitimini tamamlayabilmek için öğrencilerin genellikle 120 krediyi tamamlamaları gerekmektedir. Eğitimlerini başarı ile tamamlayan öğrenciler eğitim aldıkları alana göre, Bachelor of Arts (B.A) veya Bachelor of Science (B.S) diplomasına sahip olurlar.
Amerika’da üniversiteler ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora derecesine yönelik eğitim ve öğrenim yapan, ve farklı fakültelerden oluşan yüksek öğrenim kurumlarıdırlar. Amerika’da yüksek öğrenim kurumları devlet (eyalet) ve özel üniversiteler olarak ikiye ayrılmaktadır. Ancak, alınan eğitim ve diplomaların geçerliliği bakımından, devlet ve özel üniversiteler arasında fark bulunmamaktadır, önemli olan üniversitelerin akredite olmaları, yani diplomalarının geçerli olmasıdır. Devlet statüsünde kurulan okullar eyalet fonlarından daha fazla yararlanmaları nedeniyle, devlet okullarında okul ücretleri (tuition) özel okullara göre daha düşüktür. Devlet okulları öğrenci sayısı bakımından daha büyüktür ve sınıflar daha kalabalıktır.
Amerika’daki yüksek öğrenim kurumlarının sınıflandırılması aşağıdaki gibidir:
Meslek Yüksekokulları: Community Colleges veya Junior Colleges olarak geçen okullardır. Lise eğitiminin üzerine iki yıl süre ile mesleki eğitime olanak sağlayan ve Ön Lisans Diplomasının verildiği okullardır. Öğrenciler, 60 kredilik ders sorumluluğunu tamamladıktan sonra, Associate of Arts (A.A) veya Associate of Science (A.S) derecesine sahip olarak mezun olurlar. Community College’ların en önemli özelliği, gerekli ortalama şartını sağladıkları taktirde, dört yıllık okullara geçiş imkânını sağlamalarıdır.
Teknoloji Enstitüleri: Amerika’da oldukça yaygın olan Teknoloji Enstitüleri her yönden dört yılllık üniversitelere eş eğitim veren kurumlardır. Özellikle Fen ve Mühendislik Bilimlerinde öğretim ve araştırma olanağı sunmak amacıyla kurulmuş olsalar da, Teknoloji Enstititülerinin bazılarında Sosyal Bilimler alanlarında çok kuvvetli programlar mevcuttur.
Liberal Arts Colleges: Bu okullar da aynı üniversiteler gibi dört yıllık eğitim ve lisans derecesi vermektedirler. Üniversitelerden ayrılan özellikleri sınıfların daha küçük olması (en büyük sınıflar 25-30 öğrencidir), genelde büyük yerleşim yerlerinden uzakta bulunmaları ve en önemli özellikleri, henüz ne okumak istediğine karar veremeyen öğrencilere ilk iki yıl genel bir eğitim sürecinin ardından, uzmanlaşmak istedikleri alana yönelme fırsatını sunmalarıdır.
Lisansüstü Eğitim: Amerika Birleşik Devletleri’nde Graduate Study olarak adlandırılan lisansüstü eğitimin ilk basamağı Yüksek Lisans Derecesidir. Lisans eğitiminden sonra, genel olarak 30-36 kredinin tamamlanmasını ve genellikle bir yüksek lisans tezinin hazırlanmasını gerektirir. Bazı yüksek lisans programlarında, tez yerine bitirme sınavına girilerek yüksek lisans derecesine sahip olunur. Yüksek lisans derecesi sosyal alanlar için Master of Arts (M.A), Fen ve Mühendislik alanları için Master of Science (M.S) olarak verilir. Ancak, bazı yüksek lisans dereceleri Master of Fine Arts (MFA), Master of Business Administration (MBA) gibi alanları gösteren isimler de alabilir.
Lisansüstü eğitimin ikinci aşaması olan doktora eğitimi, genel olarak yüksek lisans eğitimi üzerine üç veya dört yıllık bir öğrenim ve araştırmayı gerektirirken, özellikle araştırmaya yönelik alanlarda bu süreç uzayabilmektedir. Doktora eğitiminde daha önce çalışılmamış bir konuda bir doktora tezinin de hazırlanması istenir. Öğrenimin sonunda Doktora Derecesi, Doctor of Philosophy (Ph.D) verilir. Yüksek lisans eğitiminde olduğu gibi doktorada da eğitim alınan dalı belirten doktora dereceleri vardır.